mayoz bölünme konu anlatım ve 50 soru 10. sınıf

Mayoz Bölünme:
  • 2n kromozomlu canlılarda ve eşey ana hücrelerinde görülür.
  • Mayozda bir hücreden 4 yavru hücre oluşur.
  • Mayozda; sperm, yumurta ve polen hücreleri oluşur.
  • Mayozda oluşan hücreler birbirleri ile ve ana hücreyle benzemezler.
  • Mayozda oluşan hücrelerin kromozom sayısı ana hücrenin yarısı kadardır.
  • Mayozda terat, sinopsin, krosing-over olayları görülür.
  • Mayız bölünme ergenlikle başlar. Kadınlarda menopoz ile erkeklerde andropoz ile biter.
  • Mayoz-1 ve Mayoz-2 diye iki evrede gerçekleşir.
  • Çekirdek ve sitoplazma iki kez bölünür.
  • Çeşitliliğe neden olur.
  • Mayoz-1 de homolog kromozomlar Mayoz-2’de ise kardeş kromtidler ayrılır.
LYS, Mayoz Bölünme Konu Anlatımı, biyoloji, ders notu
Şekil: Mayoz Bölünme
Mayozun Evreleri
İnterfaz:
  • DNA, RNA ve organel miktarı iki katına çıkar
  • Protein ve ATP sentezi olur.
LYS, Mayoz Bölünme Konu Anlatımı, biyoloji, ders notu
Şekil: Mayoz Bölünme Evreleri
Mayoz 1:
Profaz 1:
  • Kromatin ağı kısalıp kalınlaşarak kromozomları oluştururlar.
  • Çekirdek zarı ve çekirdekçik eriyerek kaybolur.
  • Setrozom kendini eşler.
  • Kutuplara çekilir ve iğ iplikleri oluşur.
  • Homolog kromozomlar yan yana dizilir.( Homolog kromozomların yarısı anneden yarısı babandan gelen aynı karakter ile ilgili genlerdir). Yan yana gelen bu 4 kromotide tetrat denir.
  • Kardeş olmayan kromotidler birbirine yaklaşır ve birbirlerine sarılırlar. Bu olaya sinapsis denir.
  • Birbiri üzerine kurulmuş kromozomlar karşılıklı olarak parça değiştirir. Bu olaya ise krosing-over (Parça değişimi) denir. Krosin-overla beraber genler değiştirilmiş olur. Canlılar arasında genetik çeşitlilik sağlanır.
Metafaz 1:
  • Sentrioller kutuplara çekilmiş arlarında iğ iplikleri oluşmuş ve çekirdek zarı erişmiştir.
  • Birbiri ile bağlanmış kromozomlar ekvator düzlemi üzerinde sıralanmıştır.
Anafaz-1
  • Hücrenin ekvator düzleminde karşı karşıya duran homolog kromozomlar çiftleri, birbirinden ayrılarak kutuplara doğru çekilir.
  • Kardeş kromotidler ise kromozomun setromer bölgesinde birbirine bağlı olarak bölünür.
  • Mitoz bölünmenin Anafaz sefasında ise aynı kromozomların kardeş kromotitler birbirinden ayrılarak zıt kutuplara doğru çekilir.
Metafaz-1:
  • Homolog kromozomlar karşılıklı olarak hücrenin ekvator düzleminde toplanarak sentromer bölgesinden iğ ipliklerine tutunur.
Anafaz-1:
  • Homolog kromozom çiftleri birbirinden ayrılarak hücrenin zıt kutuplarına doğru çekilir, böylece oluşacak iki hücrenin genetik olarak birbirinden farklı yapıda olması sağlanır.
Telefaz-1:
  • Kutuplara çekilen kromozomların etrafında çekirdek zarı ve çekirdekçik oluşur. Telefaz-1 sonunda çekirdek bölünmesi tamamladığı için hücre iki çekirdekli olur.
Sitokinez-1:
  • Sitoplazma bölünmesi; çekirdek bölünmesi tamamlandığında sitoplazma bölünmesi gerçekleşir. Sitoplazma bölünmesinde, bitki hücrelerinde ara lamel oluşumu ile, hayvan hücrelerde ise boğumlanma ile bölünür. Bu olay sonucundan 2n kromozomlu hücrelerden n kromozomlu, genetik yapısı birebirinden farklı iki hücre oluşur.
Not:Sinapsis, tetrat oluşumu ve krosing-over sadece mayoz bölünmede Mayoz-1 de gerçekleşir.
Mayoz-2
Profaz-2
  • Çekirdek zarı ve çekirdekçik eriyerek kaybolur.Sentriyoller hayvan hücrelerinde iğ ipliklerini oluşturu. Bitki hücrelerinde iğ ipliklerini sitoplazmadaki enzimler oluşturur.
Metafaz-2
  • Kromozomlar hücrenin ekvator düzleminde kardeş kromatitler kutuplara bakacak şekilde dizilir. Setromerler bölgelerinden iğ ipliklerini tutarlar.
Anafaz-2
  • İğ iplikleri kasılarak kormozomların kardeş kromotidlerin setromer bölglerinden ayrılır
Telofaz-2
  • Bu safhanın tamamlanmasıyla mayoz bölünme bitmiş olur. Profaz II evresinde kaybolan çekirdek zarı yeniden yapılır. Kromozomlar tekrar kromatin iplik haline dönüşür. Mayoz bölünmenin başlangıcında kaybolan çekirdekçikler tekrar ortaya çıkar.
  • Telofazın sonuna doğru sitoplazma bölünmesi başlar. Sitokinezin tamamlanmasıyla diploit (2n) kromozomlu eşey ana hücresinden haploit (n) kromozomlu dört hücre oluşmuş olur.
Mayoz bölünme ve Mitoz Bölünme Karşılaştırması
LYS, Mayoz Bölünme Konu Anlatımı, biyoloji, ders notu
Spermatogenez:
  • Sperm ana hücrelerinde mayoz bölünme ile sperm hücresi oluşumuna denir. Oluşan spermlerin hepsi yumurta hücresini dölleyebilir. Sperm hücrelerinin kromozom formülü 22+X veya 22+Y dır.
Oogenez:
  • Yumurta ana hücrelerinde mayoz bölünme ile yumurta oluşumuna denir.4 yumurta hücresi oluşur. Bunların bir tanesi büyük bol sitoplazmalı ve döllenebilir. Geriye kalan 3 tanesi eriyerek kaybolur.Kromozom formülü 22+X dir
soru














Soru 1.
Haploit kromozomlu bir hayvan türünde,
I.
Gametler mitoz bölünmeyle oluşur.
II.
Sadece bir çeşit gamet oluşur.
III.
Bağlı ve bağımsız genler aynı gamete giderler.

açıklamalarından hangileri doğrudur?
 
A ŞıkkıYalnız I
B ŞıkkıI ve II
C ŞıkkıI ve III
D ŞıkkıII ve III
E ŞıkkıI, II ve III
  
Çözüm:
n kromozomlu bir hayvan hücresinde gametler mayoz ile oluşamayacağı için mitoz ile oluşur. Gametler mitoz ile oluşacağı için çeşitlilik olmaz. Tek çeşit gamet oluşacağı için bağlı ve bağımsız genler aynı gamete giderler.

Doğru Yanıt: e
Soru 2.
Aşağıdakilerden hangisi mitoz bölünme ile meydana gelmez?
 
A ŞıkkıYaraların iyileşmesi
B ŞıkkıAkyuvarların çoğalması
C ŞıkkıBalarısının yumurta oluşturması
D ŞıkkıAğaç dallarının büyümesi
E ŞıkkıEşey ana hücrelerini çoğalması
  
Çözüm:
Kraliçe arı 2n sayıda kromozom taşır. Bu nedenle yumurta hücresini mayoz bölünme ile oluşturur.

Doğru Yanıt: c
Soru 3.
Mayoz bölünme aşağıdaki nedenlerin hangisinden dolayı evrimsel açıdan önemlidir?
 
A ŞıkkıBir hücreden iki hücre oluşturması
B ŞıkkıKromozom sayısını koruması
C ŞıkkıAynı kalıtsal özellikte hücreler oluşturması
D ŞıkkıKromozomların eşlenmesini sağlaması
E ŞıkkıKalıtsal varyasyonlara yol açması
  
Çözüm:
Evrim kelime anlamı olarak değişimi ifade eder. Evrimin ham maddesi kalıtsal varyasyonlardır. Mayoz bölünmede krossing-over ve homolog kromozomların bağımsız dağılımı kalıtsal varyasyonlara yol açar.

Doğru Yanıt: e
Soru 4.
Bir bitki çiçeğinin yumurta ana hücresinden tohum oluşuncaya kadarki süreçte;
I.
Mayoz
II.
Döllenme
III.
Mitoz

olayları hangi sıraya göre meydana gelir?
 
A ŞıkkıI - III - II - III
B ŞıkkıI - II - III
C ŞıkkıIII - I - II - III
D ŞıkkıI - II - I - III
E ŞıkkıII - I - III
  
Çözüm:
Yumurta ana hücresi, I mayozla makrosporları makrosporlardan, mitozla (III) yumurta hücresi meydana gelir.
Döllenme (II) sonra zigot (III) mitoz bölünmelerle embriyo ve endosperm oluşur.

Doğru Yanıt: a
Soru 5.
Bir insanın sinir hücreleri;
I.
Hormon salgılayabilir.
II.
Mitoz bölünme geçirebilir.
III.
Kasılıp gevşeyebilir.
IV.
Nörotransmitter madde üretebilir.

Yukarıdaki ifadelerden hangileri doğrudur?
 
A ŞıkkıYalnız I
B ŞıkkıI ve IV
C ŞıkkıII ve III
D ŞıkkıI, II ve III
E ŞıkkıI, III ve IV
  
Çözüm:
I. Sinir hücrelerinin akson ucundan norepinefrin gibi hormonlar salgılanabilir.
IV. Akson ucundan, asetil kolin, histamin gibi nörotransmitter maddeler salgılanır.
Sinir hücreleri mitoz bölünme yeteneklerini kaybeder. Kasılıp gevşeme yetenekleri de yoktur.

Doğru Yanıt: b
Soru 6.

2n = 6 olan bir canlıda genlerin kromozomlar üzerindeki dizilişi şöyledir.

Bu canlının aşağıdaki gametlerinden hangisi mayoz bölünme sırasında crossing-over olduğunu gösterir? 
 
A ŞıkkıAbDeruy
B ŞıkkıABdERUY
C ŞıkkıaBderUY
D ŞıkkıAbDERUY
E ŞıkkıaBderuy
  
Çözüm:
ABd genleri aynı kromozomda olmadığı halde gamete birlikte geçmişler. Bu da B ve b genlerinin crossing overle yerdeğiştirdiğini gösterir.

Doğru Yanıt: b
Soru 7.
Aynı hücreden mitozla oluşan iki genç hücrede, aşağıdakilerden hangisi farklı olabilir?
 
A ŞıkkıSitoplazma miktarı
B ŞıkkıDNA sayısı
C ŞıkkıGen sayısı
D ŞıkkıKromozom niteliği
E ŞıkkıDNA'lara ait nükleotit dizilimleri
  
Çözüm:
Mitoz sonucu oluşan hücrelerde kromozom sayı ve yapısı değişmez. Fakat sitoplazma bölünmesi sonucunda yavru hücrelere geçen sitoplazma miktarları farklı olabilir.

Doğru Yanıt: a
Soru 8.
Mayoz bölünme sırasında, 
I.
Homolog kromozomların kardeş olmayan kromatidleri arasında gen alışverişinin olması
II.
Anafaz-II  aşamasında iki kardeş kromatidin aynı kutba gitmesi
III.
Profaz-l'in sonunda çekirdek zarı ve hücre organellerinin eriyip kaybolması

olaylarından hangilerinin gerçekleşmesi bölünmeninin
normal olmadığına kanıt olarak gösterilebilir?
 
A ŞıkkıYalnız I
B ŞıkkıYalnız II
C ŞıkkıI ve III
D ŞıkkıII ve III
E ŞıkkıI,II ve III
  
Çözüm:
Mayoz bölünmede homolog kromozomların kardeş olmayan kromatidleri arasında gen alışverişi (crossing over), çekirdek zarı ve organellerin eriyip kaybolması normal olarak gerçekleşen olaylardır. Kardeş kromatitlerin ayrılmayıp aynı kutba gitmesi anormal bir olaydır ve ayrılamama olayı olarak adlandırılır.

Doğru Yanıt: b
Soru 9.
DdEERrNnSs genotipli bir canlının mayoz bölünmeyle oluşturacağı her gamette aşağıdaki genlerden hangisi bulunmak zorundadır? (Bütün genler bağımsız)
 
A ŞıkkıD
B ŞıkkıE
C ŞıkkıR
D Şıkkın
E ŞıkkıS
  
Çözüm:
DdEERrNnSs genotipli canlı mayoz bölünme geçirdiğinde gametlerine allel genlerden bir tanesi gider. E karakteri homozigot olarak bulunduğundan her gamette baskın olan E geni bulunur.

Doğru Yanıt: b
Soru 10.
Hücre bölünmeleri ile,
I.
Diploit hücreden, diploit hücreler.
II.
Monoploit hücreden, monoploit hücreler
III.
Diploit hücreden monoploit hücreler oluşabilir.

Bu bölünmeler ile ilgili olarak aşağıda verilen ifadelerden hangisi doğru değildir?
 
A ŞıkkıI. bölünmede kromozom sayısı sabit tutulur.
B ŞıkkıII. bölünmede genler oğul hücrelere değişmeden aktarılabilir.
C ŞıkkıI. ve III. bölünmelerde hücre sayısı aynı oranda artmaz.
D ŞıkkıI. ve II. bölünmeler benzer safhalar içerir.
E ŞıkkıIII. bölünme sonunda oluşan hücrelerde kromozom sayısı iki katına çıkar.
  
Çözüm:
I. ve II. hücre bölünmeleri mitoz, III. hücre bölünmesi isa mayozdur.
Mitoz bölünmeden kromozom sayısı ve yapısı değişmez. Bu nedenle A ve B seçenekleri doğrudur.
Mitoz bölünme sonucu 2 hücre mayoz bölünme sonucu 4 hücre oluşur. C seçeneği bu nedenle doğrudur.
I. ve II. bölünmeler mitoz olduğuna göre benzer evreler içerir. (D seçeneği)
III. bölünme mayozdur, bu nedenle kromozom sayısı yarıya iner iki katına çıkmaz.

Doğru Yanıt: e
Soru 11.
Mayoz bölünmenin profaz-I evresinde;
I.
Kardeş olmayan kromatidler arasında gen alışverişinin yapılması
II.
Kromozomların tek kromatidli şekilde görülmesi
III.
Homolog kromozomların yanyana gelerek çakışması
IV.
DNA'nın kendini eşlemesi

olaylarından hangileri görülür?
 
A ŞıkkıI ve III
B ŞıkkıII ve III
C ŞıkkıI,II ve III
D ŞıkkıYalnız III
E ŞıkkıYalnız IV
  
Çözüm:
Profaz I evresinde Crossing-over (I) ve homolog kromozomların yanyana gelerek çakışması (III) yani tetrat oluşumu gerçekleşir. DNA'nın kendini eşlemesi interfazda, kromozomların tek kromatitli görülmesi ise mayoz-II'nin sonunda gerçekleşir.

Doğru Yanıt: a
Soru 12.

Yukarıdaki şekil profaz I evresini geçirmekte olan 2n=2 kromozomlu bir hayvan hücresine aittir.

Bu hücrenin geçirdiği bölünme ile ilgili,
I.
Krossing over kardeş olmayan kromatitler arasında gerçekleşir.
II.
Bölünme sonrasında oluşan her hücrede bir kromatitli bir kromozom bulunur.
III.
Kromozomlardeki kromatitlerden birer tanesi interfazda hücre tarafından sentezlenmiştir.

ifadelerinden hangileri doğrudur?
 
A ŞıkkıYalnız I
B ŞıkkıI ve II
C ŞıkkıI ve III
D ŞıkkıII ve III
E ŞıkkıI, II ve III
  
Çözüm:
Soruda verilen bilgilere göre hücre mayoz bölünme geçirmektedir. Mayoz bölünme düşünüldüğünde,

I.
Öncül doğrudur. Krossing over homolog kromozomların kardeş olmayan kromatitleri arasında olur.
II.
Öncül doğrudur. Mayoz I de kromozom sayısı yarılanır. Mayoz II de de kromatit sayısı yarılanır. Bu nedenle oluşan hücrelerde bir kromatitli bir kromozom bulunur.
III.
Öncül doğrudur. Şekilde verilen kromozomlardaki kromatitlerden biri interfazda sentezlenmiştir.


Doğru Yanıt: e
Soru 13.

Yukarıdaki şekil bir homolog kromozom çifti üzerindeki genleri sembolik olarak göstermektir.

Bu homolog kromozom çifti üzerinde bulunan hangi genlere ait aleller arasında gerçekleşecek parça değişimi (krossing ever) çeşitliliğe neden olamaz?
 
A ŞıkkıA (gözrengi)
B ŞıkkıB (saç rengi)
C ŞıkkıD (saç rengi)
D ŞıkkıE (ten rengi)
E ŞıkkıR (Rh grubu)
  
Çözüm:
Soruda verilen kromozomların ikisinde de (ten rengi geninin alelleri aynıdır. Bu genin yer değiştirmesi ile çeşitlilik meydana gelmez.

Doğru Yanıt: d
Soru 14.
I.
K hastalığı kadınlarda ve erkeklerde görülebilen bir hastalıktır.
II.
Bir kadının K hastası olabilmesi için hem annesinden hem babasından hastalık yapan geni almış olması gerekir.
III.
Bir erkek, annesinden K hastalığını yapan geni alırsa K hastası olur.

Yukarıda verilenlere dayanarak, K hastalığı hakkında ne söylenebilir?
 
A ŞıkkıDominant (baskın) bir özelliktir.
B ŞıkkıY kromozomu ile taşınır.
C ŞıkkıKromozomlarda ayrılmama olayı sonucu oluşur.
D ŞıkkıVücut kromozomları (otozomal kromozomlar) ile taşınır.
E ŞıkkıEşeye bağlı kalıtım gösterir.
  
Çözüm:
Soruda verilen öncüllere göre (II.) bir kadının K hastası olabilmesi için hem anne, hem babasından hastalık genini almış olması gerektiğine göre, K hastalığına neden olan gen çekinik (resesif) özellik gösterir. Eğer (dominant) baskın bir genle ortaya çıksaydı kadının anne ve babasından sadece bir gen alması, hastalığı göstermesine yeterdi. III. öncülde verilen bilgide, erkeğin annesinden K hastalığının genini alması, bireyin hasta olmasına yeterli oluyor. Bu bilgi de hastalık geninin X krozomu ile aktarıldığını açıklamaktadır. Bu bilgilerin ışığı altında, K hastalığı için X kromozomuyla taşınan ve çekinik bir genle ortaya çıkan bir hastalıktır yorumu yapılır.


Doğru Yanıt: e
Soru 15.
Haploit kromozomlu bir canlıdaki gamet oluşumu sırasında,
  I.  DNA replikasyonu
 II.  Krossing-over
III.  Sitoplazma bölünmesi

olaylarından hangilerinin meydana gelmesi beklenemez?
 
A ŞıkkıYalnız I
B ŞıkkıYalnız II
C ŞıkkıYalnız III
D ŞıkkıI ve III
E ŞıkkıII ve III
  
Çözüm:
Haploit kromozomlu canlılarda (erkek arı, karayosunu ve eğrelti otlarının gametofitleri ...vs) gametler mitoz bölünmeyle oluşur. Hatırlanacağı gibi mitoz bölünmede krossing-over görülmez.

Doğru Yanıt: b
Soru 16.
                    
Yukarıdaki çaprazlamada elde edilen gri renkli erkek farelerle beyaz renkli dişi fareler çiftleştirilirse, elde edilen dölün fenotip çeşidinin genotip çeşidine oranı kaçtır? 
 
A Şıkkı1
B Şıkkı1/2
C Şıkkı1/4
D Şıkkı1/8
E Şıkkı1/16
  
Çözüm:
Soru eşbaskınlık özelliğine bir örnektir. Beyaz renkli farenin genotipini BB, siyah renkli farenin genotipi SS alırsak gri renkli yavrunun genotipi BS olur. Buna göre, gri renkli erkek fare ile BS, beyaz renkli dişi fare BB çiftleştirildiğinde %50 beyaz %50 gri renkli fareler oluşur. Fenotip çeşidi 2, genotip çeşidi 2'ye oranlanırsa sonuç 1'dır.

Doğru Yanıt: a
Soru 17.
I.
Olgun memeli alyuvarı
II.
Sperm ana hücresi
III.
Bitkilerde uç meristem hücresi

Yukarıdaki hücrelerin hangilerinde mitoz bölünme görülmez?
 
A ŞıkkıYalnız I
B ŞıkkıYalnız II
C ŞıkkıI ve II
D ŞıkkıI ve III
E ŞıkkıII ve III
  
Çözüm:
Olgun memeli alyuvarında çekirdek bulunmaz, bu nedenle bölünemez. Sperm ana hücresi, mitoz bölünme ile sayısını artırır daha sonra oluşan her hücre mayoz geçirir. Bu şekilde çok sayıda sperm meydana gelir. Bitkilerde uç meristem hücreleri sürekli bölünme yeteneğine sahiptir ve boyca büyümeyi sağlar.

Doğru Yanıt: a
Soru 18.
                                     
Genlerinin kromozomlar üzerindeki dizilişi yukarıdaki gibi olan bir canlı crossing-over ile bağlantı çözülmedikçe, aşağıdaki gametlerden hangisini oluşturamaz?
 
A ŞıkkıAmS
B ŞıkkıaMs
C ŞıkkıAms
D ŞıkkıaMS
E ŞıkkıAMs
  
Çözüm:
Bir kromozom çiftine yerleşmiş birden fazla özelliğin genlerine bağlı genler denir. Bu genlerin hepsi birden bağlantı grubunu oluşturur. Bağlantı grubu crossing-over ile çözülür. E şıkkında ki AMs gameti ancak crossing-over ile oluşabilir.

Doğru Yanıt: e
Soru 19.
Crossing- over olayı;
I.
Genlerin yapısını bozar.
II.
Mitoz hücre bölünmesi sırasında görülür.
III.
Bağlantı gruplarını bozar.
IV.
Kromozomların ayrılmasına neden olur.

yukarıdaki ifadelerden hangileri doğru olur?
 
A ŞıkkıYalnız I
B ŞıkkıYalnız III
C ŞıkkıI ve II
D ŞıkkıIII ve IV
E ŞıkkıI, II ve IV
  
Çözüm:
Crossing-over homolog kromozomların kardeş olmayan kromatidleri arasındaki parça değişikliğidir. Bu olay mayoz bölünme sonucu meydana gelir ve genlerin yapısı değişmez.
Kromozom çiftine yerleşmiş birden fazla özelliğin genlerine bağlı genler denir. Bu genlerin hepsi birden, bağlantı grubunu oluşturur. Crossing-over sonucu bağlantı grupları bozulur.
Crossing-over kromozomların ayrılmasına neden olmaz.

Doğru Yanıt: b
Soru 20.
DdeeRrSsTtUuVvYy genotipli bir canlıda genlerin kromozomlar üzerindeki dizilişi şöyledir.
         
Bu canlının normal koşullarda kaç farklı çeşitte üreme hücresi oluşturması beklenir?
 
A Şıkkı128
B Şıkkı64
C Şıkkı256
D Şıkkı32
E Şıkkı8
  
Çözüm:
Genotipi verilen canlıda bağlı genler vardır. 1. kromozom çiftinde 2 çeşit 2. kromozom çiftinde 2 çeşit 3. kromozom çeşitinde 2 çeşit gamet oluşur.
Toplam 2 x 2 x 2 = 8 çeşit üreme hücresi oluşur.

Doğru Yanıt: e
Soru 21.
Bitki ve hayvanlardaki yenilenme (rejenerasyon) olayında,

  
I.  Mitoz bölünme
 II.  Hücre farklılaşması
III.  Mayoz bölünme

olaylarından hangileri görülür?
 
A ŞıkkıYalnız I
B ŞıkkıI ve II
C ŞıkkıI ve III
D ŞıkkıII ve III
E ŞıkkıI, II ve III
  
Çözüm:
Rejenerasyon sırasında mitoz bölünme (I) ve hücre farklılaşması (II) görülür.

Doğru Yanıt: b
Soru 22.
Aşağıdaki şema I ve II ile gösterilen homolog kromozomlara ait kardeş kromatitler (1, 2), (3 ve 4) arasında gerçekleşen sinaps ve krossing overi göstermektedir.

Bu şemaya göre aşağıda verilenlerden hangisi doğru değildir?
 
A Şıkkı2. ve 4. kromatit arasında hiçbir zaman krossing over gerçekleşmez.
B ŞıkkıKrossing over kardeş olmayan kromatitler arasında gerçekleşmiştir.
C ŞıkkıKardeş kromatitler arasında krossing over gerçekleşmez.
D ŞıkkıMayoz sonunda oluşan gametlerdeki kromatitler hem anne hem de babanın homolog kromozomlarından gelen genleri taşımaktadır. 
E ŞıkkıKrossing over gerçekleştikten sonra homolog kromozomlardaki kromatitler kardeş kromatit seti oluşturmaz.
  
Çözüm:
A seçeneği yanlıştır. Bu bölünmede 2. ve 4. kromatit arasında krossing overin gerçekleşmemesi diğer bölünmelerde de gerçekleşmeyeceğini göstermez.

Doğru Yanıt: a
Soru 23.
Olgunlaşan bir hücrenin bölünmeye hazır olduğuna, aşağıdakilerden hangisi ölçü olabilir?
 
A ŞıkkıKromozomların uzaması
B ŞıkkıDNA' nın kendini eşlemesi
C ŞıkkıEnzim miktarının artması
D ŞıkkıMitokondrilerin çoğalması
E ŞıkkıKofulların küçülmesi
  
Çözüm:
Bir hücrenin bölünmeye başlaması için DNA'sının eşlenmesi gerekir. Kromozomların uzaması bölünmesinin sona erdiğini gösterir. Enzim miktarının artması, mitokondrilerin çoğalması hücrenin bölünmeye hazırlandığını veya hücre metabolizmasının hızlandığını gösterir. Kofulları küçülen bir hücre su kaybetmiş olabilir.

Doğru Yanıt: b
Soru 24.
Bütün genleri bağımsız olan CchhPPSsTtYyZz genotipli bir canlının chPSTyz genotipli bir üreme hücresi oluşturması ihtimali nedir?
 
A Şıkkı
B Şıkkı
C Şıkkı
D Şıkkı
E Şıkkı
  
Çözüm:


Doğru Yanıt: e
Soru 25.
2n = 4 kromozoma sahip bir hücrenin mayoz bölünmeye ait,
  I.Metafaz I                                                                                                    
 II.Metafaz II
III.Telofaz II. başlangıcı                                   

evrelerindeki görüntüleri hangi seçenekte verilmiştir?

 
    I    
    II    
    III   
 
A Şıkkı
 
     
   
 
B Şıkkı
 
     
 
C Şıkkı
 
     
 
 
D Şıkkı
 
     
   
 
E Şıkkı
 
     
   
 
  
Çözüm:
Mayoz bölünmenin,
  • Metafaz I evresinde homolog kromozomlar Ekvatoral bölgede karşılıklı, yer alır. 
  • Metafaz II evresinde kromozomlar Ekvatoral bölgede yan yana sıralanır.
  • Telofaz II başlangıcında ise kutuplara doğru iki kromozom çekilmektedir.


Doğru Yanıt: b
Soru 26.
Bir homolog kromozomçiftindeki genlerin krossing-over öncesi ve sonrası pozisyonları aşağıdaki gibidiri.

Krossing over sonrası durum dikkate alınarak
I.
Kromozomdaki iki alel gen krosing overla yer değiştirmiştir.
II.
Çeşitlilik meydana gelmiştir.
III.
B ve C genleri birlikte yer değiştirmiştir.

yorumlarından hangileri kesin olarak yapılabilir?
 
A ŞıkkıYalnız II
B ŞıkkıI ve II
C ŞıkkıI ve III
D ŞıkkıII ve III
E ŞıkkıI, II ve III
  
Çözüm:
Şemaya göre,

I.
Öncül kesindir. Kromozomlardaki B ve C genlerinin alelleri krossing overla yer değiştirmiştir.
II.
Öncül kesindir. B ve C genlerinin alellerinin yer değiştirmesi çeşitliliğe neden olmuştur.
III.
Öncül kesin değildir. C geni homozigot olduğu için alellerinin değişip değişmediği kesin olarak söylenemez.


Doğru Yanıt: b
Soru 27.
Mayoz bölünmeye uğrayan bir hücrenin profaz I. evresinde 64 kromatit varsa, bölünmeye uğrayan hücrenin kromozom sayısı ne olmalıdır?
 
A Şıkkı32
B Şıkkı82
C Şıkkı16
D Şıkkı102
E Şıkkı64
  
Çözüm:
Eşlenmiş olan kromozomlar, iki kromatitli yapıdadırlar. Bu nedenle 64 kromatitli bir hücredeki kromozom sayısı 2n = 32' dir.

Doğru Yanıt: a
Soru 28.
Aa bb Cc Hh kk Mn Nn genotipli bir canlıda genler bağımsızdır.

Bu canlı n geni taşıyan kaç çeşit gamet oluşturabilir?
 
A Şıkkı32
B Şıkkı4
C Şıkkı64
D Şıkkı16
E Şıkkı18
  
Çözüm:




Doğru Yanıt: d
Soru 29.
Hücre bölünmesine neden olan olay, "hacim-yüzey arasındaki dengesiz artıştır"

Buna göre, büyüyen hücrede;
I.
Madde alış-verişinin güçlükle yapılması
II.
Çekirdek etkinliğinin stoplazmaya yeterli olmaması
III.
Yüzey artışının hacim artışından fazla olması

olaylarından hangileri görüldüğü için bölünme gerçekleşir? 

 
 
A ŞıkkıYalnız I
B ŞıkkıYalnız II
C ŞıkkıI ve II
D ŞıkkıII ve III
E ŞıkkıI,II ve III
  
Çözüm:
Hücrenin büyümesiyle yüzey (zor) artışı, hacim (sitoplazma) artışından daha az olur. Bu nedenle zar, sitoplazma için yeterli madde alışverişi yapamaz. Sitoplazmanın daha çok artması, çekirdek etkinliğinin de stoplazmaya yeterli olamamasına neden olur.

Doğru Yanıt: c
Soru 30.
I.
Birey sayısını artırma
II.
Büyüme
III.
Onarım


Yukarıdaki durumlardan hangileri mitoz bölünmeler sonucunda tek hücreli ve çok hücreli canlılarda ortak olarak gerçekleşebilir?
 
A ŞıkkıYalnız I
B ŞıkkıYalnız II
C ŞıkkıYalnız III
D ŞıkkıI ve II
E ŞıkkıII ve III
  
Çözüm:
Çok hücreli canlılarda mitoz bölünmeyle hücre sayısının artması büyüme ve yaralanan yıpranan dokuların onarımına neden olur. Tek hücreli canlılarda mitozla bir hücreden iki yavru hücre oluşur, yani birey sayısı artar. Bazı çok hücrelilerde de mitoz bölünmeyle eşeysiz üreme gerçekleşebilir. Örneğin bazı bitki türlerinde ve getatif çoğalma.

Doğru Yanıt: a

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

10. sınıf biyoloji mitoz bölünme ve eşeysiz üreme 30 soru

canlıların temel bileşenleri 100 soru (cevaplarıyla)